HOẠCH ĐỊNH KỊCH BẢN CÁC CẤP ĐỘ TOÀN CẦU, NGÀNH CÔNG NGHIỆP VÀ TỔ CHỨC

Nguyễn Đình Phước

Việc hoạch định kịch bản những cấp độ ngành công nghiệp/toàn cầu/tổ chức nhằm đạt được tầm nhìn và các mục đích chiến lược dài hạn; trong khi việc hoạch định kịch bản ở những cấp độ quá trình, đội và cá nhân nhằm đạt được các mục tiêu và các quyết định chiến lược ngắn hạn.

“Chín biến động thành tích của Rummler và Brache bao gồm các mục đích tổ chức, các mục đích quá trình, các mục đích công việc, sự thiết kế tổ chức, sự thiết kế quá trình, sự thiết kế công việc, quản trị tổ chức, quản trị quá trình và quản trị công việc. Ngoài ra, ông còn trình bày ma trận chẩn đoán thành tích của Swanson. Các biến số quan trọng trong ma trận Swanson là sứ mệnh/mục đích, sự thiết kế hệ thống, năng lực, động lực và chuyên môn.” (Chermack, 2011, Loc. 2168). “Các công cụ tổng hợp này đặc biệt hữu ích trong các trường hợp có lịch sử hoạch định kịch bản đang diễn ra hoặc các sáng kiến thay đổi khác… những công cụ này nhằm đánh giá khả năng tồn tại tổng thể của tổ chức, rất phù hợp với các dự án kịch bản nhằm mục đích học hỏi của tổ chức hoặc cải tiến chất lượng liên tục của việc lường trước và tư duy chiến lược bên trong tổ chức.” (Chermack, 2011, Lộc 2176). Dựa trên các kịch bản định hướng tầm nhìn, trong đó những người lãnh đạo thiết lập các mục đích của tổ chức, những người quản trị quá trình thiết lập các mục tiêu quá trình và những người lãnh đạo đội thiết lập các tiêu đích công việc cho các thành viên trong đội. Dựa trên các mục đích của tổ chức, những người quản trị quá trình thiết lập các mục tiêu quy trình, dựa trên các mục tiêu quy trình mà những lãnh đạo đội thiết lập các tiêu đích công việc. Dựa trên các mục đích của tổ chức, các nhà lãnh đạo sẽ thực hiện một sự thiết kế tổ chức phù hợp để đạt được tầm nhìn và đạt được các mục đích của tổ chức. Dựa trên các mục tiêu của quá trình mà những người quản trị quá trình sẽ thực hiện các thiết kế quá trình phù hợp để đạt được các mục tiêu của quá trình trong sự tương tác giữa các quá trình trong toàn bộ hệ thống quản trị. Căn cứ vào các tiêu đích công việc, trưởng đội sẽ thực hiện các thiết kế công việc phù hợp để đạt được các tiêu đích công việc. Quản trị tổ chức, quản trị quá trình và quản trị công việc là cách tiếp cận từ dưới lên ‘chuỗi giá trị quản trị’ từ quản trị công việc, quản trị quá trình và quản trị tổ chức theo trình tự. So sánh chín biến thành tích của Rummler và Brache với ma trận Swanson là sứ mệnh/mục đích, thiết kế hệ thống, năng lực, động lực và chuyên môn để chúng ta có thể tích hợp sứ mệnh/mục đích vào các mục đích tổ chức, các mục tiêu quá trình, các tiêu đích công việc; tích hợp thiết kế hệ thống và năng lực vào thiết kế tổ chức, thiết kế quá trình và thiết kế công việc vì năng lực là kết quả của những thiết kế; tích hợp động lực và chuyên môn về quản trị tổ chức, quản trị quá trình và quản trị công việc.

Moretto (2012) đề xuất một bộ khung quan niệm và chỉ ra sự tương tác giữa những môi trường tốc độ cao, việc ra quyết định, các kịch bản dựa trên quyết định và sự tư tin của quyết định. Ông kết luận “Các kịch bản ra quyết định đã giúp các nhà lãnh đạo cảm thấy thoải mái hơn và tự tin hơn vào quyết định của họ”. (trang 115). Trong các môi trường tốc độ cao, kịch bản dựa trên tầm nhìn là không đủ để chỉ hoạch định kịch bản, nó cần được kết hợp với kịch bản theo quyết định do việc sử dụng và sự tích hợp chín biến thành tích của Rummler và Brache và ma trận Swanson để chẩn đoán các vấn đề về tổ chức, quá trình và công việc và hỗ trợ việc hoạch định kịch bản hướng tới quyết định nhằm mục đích giúp việc ra quyết định và tạo ra sự tự tin khi quyết định.

Courtney (2003) đề xuất “Các kịch bản dựa trên quyết định được sử dụng để cung cấp thông tin cho một sự lựa chọn chiến lược được xác định rõ ràng – một sự lựa chọn trong đó quyền chọn ‘tốt nhất’ không rõ ràng do không chắc chắn về sự tác động của việc lựa chọn đó… Những người ra quyết định phải đối mặt với Mức độ không chắc chắn 2 khi họ có thể xác định một tập hợp các kết quả có thể xảy ra trong tương lai đã giới hạn, một trong số đó sẽ xảy ra và thời điểm áp dụng chiến lược tốt nhất phụ thuộc vào kết quả nào cuối cùng sẽ xảy ra.” (trang 14-17). Courtney (2003) đã phân loại bốn mức độ không chắc chắn, nhưng ông chỉ ra mức độ không chắc chắn 2 phù hợp nhất với kịch bản dựa trên quyết định. Việc hoạch định kịch bản ở cấp độ quá trình, đội và cá nhân phụ thuộc vào các mục đích của tổ chức, các mục tiêu quá trình và các tiêu đích công việc được mong đợi và đạt được các kết quả có thể đạt được trong tương lai, nhưng kết quả cuối cùng xảy ra khi các mức độ không chắc chắn của các kịch bản được xác định; trong khi việc lựa chọn chiến lược được chỉ định phụ thuộc vào sự tự tin của quyết định.