NHỮNG ĐẶC ĐIỂM VÀ THUỘC TÍNH CẦN THIẾT CỦA MỘT NHÀ LÃNH ĐẠO ĐỔI MỚI THÀNH CÔNG

Nguyễn Đình Phước

Bản tóm tắt

Trở thành một nhà đổi mới thành công trong quá trình toàn cầu hóa trong môi trường kinh doanh toàn cầu cạnh tranh ngày nay để doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển. Các nhà lãnh đạo đổi mới cần học một chương trình đào tạo lãnh đạo chiến lược dài hạn. Ngoài ra, các nhà lãnh đạo đổi mới cần học hỏi sự đổi mới và sáng tạo thông qua đào tạo tại chỗ, học hỏi từ kinh nghiệm và học hỏi từ những thực hành tốt nhất về sáng tạo và đổi mới. Trách nhiệm của người lãnh đạo đổi mới là lập kế hoạch, thực hiện, kiểm tra và cải tiến (plan, do, check, and act: PDCA) một chiến lược đổi mới thành công. Để thực hiện thành công chu trình PDCA này, người lãnh đạo đổi mới cần sở hữu những đặc điểm và thuộc tính phù hợp để lãnh đạo đổi mới thành công. Bài viết này phân tích và thảo luận về các đặc điểm và thuộc tính cần thiết của một nhà lãnh đạo đổi mới thành công và đề xuất lời khuyên thuyết phục, thiết thực và hữu ích cho các nhà lãnh đạo đổi mới, những người có thể sử dụng các đặc điểm và thuộc tính cần thiết để chuyển đổi tổ chức của họ một cách hiệu quả.

Những từ khóa: Lãnh đạo đổi mới, sáng tạo, đổi mới, PDCA.

Theo Giáo sư Đổi mới và Doanh nhân Gary W. Oster, “Các nhà lãnh đạo đổi mới tìm những cách huy động thái độ và khả năng của những người theo, bất kể tỷ lệ chênh lệch. Các nhà lãnh đạo tránh hoặc trì hoãn đưa ra các quyết định đổi mới khó khăn sẽ nhanh chóng bị các thuộc cấp tước quyền và giảm các cơ hội quan trọng cho việc thay đổi. ” Lãnh đạo đổi mới là một chủ đề cụ thể, chúng đang thu hút không chỉ sự quan tâm của các học giả và nhà nghiên cứu mà còn cả sự quan tâm của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp. Sự phát triển lãnh đạo đổi mới trong các doanh nghiệp cũng bắt đầu được quan tâm và được sử dụng trong các nỗ lực phát triển lãnh đạo đổi mới sáng tạo trong bối cảnh toàn cầu hóa. Đó là mệnh lệnh để cải tiến năng lực lãnh đạo đổi mới của các nhà điều hành doanh nghiệp.

Kiến Thức Của Một Nhà Lãnh Đạo Đổi Mới

Kiến thức lãnh đạo đổi mới mà người lãnh đạo đổi mới thu thập và tích lũy thông qua kinh nghiệm hoặc học hỏi và nó có thể được vận dụng trong lãnh đạo đổi mới của người đó. Kiến thức mà những người điều hành doanh nghiệp cần có bao gồm những kiến thức tổng quát về kinh doanh như kiến thức về lãnh đạo, kinh doanh, quản trị, sáng tạo, đổi mới, công nghiệp, văn hóa doanh nghiệp, xã hội, chính trị, luật pháp, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, quản trị sự thay đổi, v.v.

Những kỹ năng của người lãnh đạo đổi mới đó là khả năng thực hiện lãnh đạo đổi mới và áp dụng kiến thức lãnh đạo, kinh doanh, quản trị, sáng tạo và đổi mới vào hành động. Sự thông thạo lãnh đạo đổi mới thể hiện sự thông thạo của mỗi người trong việc áp dụng kiến thức về lãnh đạo để đạt được các mục đích sáng tạo và đổi mới của họ. Một nhà lãnh đạo cần sở hữu các kỹ năng liên quan đến lãnh đạo đổi mới, lãnh đạo chiến lược và tự lãnh đạo bao gồm sự cân bằng công việc và cuộc sống, học tập và giải quyết vấn đề. Người sáng lập và giám đốc điều hành của Trung tâm Đổi mới Nhân tài và Hewlett Consulting Partners LLC. Sylvia A. Hewlett đề xuất: “Các nhà lãnh đạo hòa nhập có nhiều khả năng khuyến khích việc chấp nhận rủi ro và tư duy đột phá: Các thành viên trong nhóm của họ có khả năng nói rằng họ không sợ thất bại cao gấp ba lần và khả năng báo cáo rằng không ai trong đội của họ sợ thất bại để thách thức nguyên trạng cao gấp bốn lần rưỡi.” Các kỹ năng lãnh đạo đội như sự truyền đạt lãnh đạo, sự thúc đẩy, sự phát triển đội, gây ảnh hưởng, xây dựng hình ảnh và xây dựng đội. Các kỹ năng lãnh đạo tổ chức đổi mới như tầm nhìn đổi mới và phát triển chiến lược; việc tổ chức và việc thực hiện một hệ thống quản trị đổi mới; xây dựng và phát triển văn hóa đổi mới và việc chuyển đổi tổ chức. Những phẩm chất, hành vi và thái độ của các nhà lãnh đạo đổi mới bao gồm tính phiêu lưu, học hỏi, tư duy đổi mới và sáng tạo, linh hoạt, phản ứng nhanh và toàn diện.

Những Đặc Điểm Của Một Nhà Lãnh Đạo Đổi Mới

Một nhà lãnh đạo đổi mới sáng suốt nên biết cách lượng giá các năng lực sáng tạo và đổi mới của đội mình. Ngoài ra, sự đánh giá cao chân thành còn là động lực giúp những thuộc cấp phát triển sự tự tin và phát huy tối ưu những điểm mạnh của họ. Một nhà lãnh đạo đổi mới có năng lực là người biết cách áp dụng tình thương vào hành động, nhận thức được những mong muốn của những người mà họ lãnh đạo và quyết định làm việc vì lợi ích tốt nhất của các thành viên trong nhóm. Một nhà lãnh đạo đổi mới dũng cảm sẵn sàng chấp nhận rủi ro và luôn đặt sự tin tưởng vào người khác; những kẻ liều lĩnh này dám thảo luận về những vấn đề khó khăn và sẵn sàng giải quyết và chia sẻ những quan điểm thậm chí không được hoan nghênh. Sự công bằng là điều mọi người mong muốn trong cuộc sống và những nhà lãnh đạo đổi mới giỏi không được thiên vị những thuộc cấp của mình. Một nhà lãnh đạo giỏi có thể thay đổi và điều chỉnh phong cách lãnh đạo của mình trong mọi tình huống và hoàn cảnh, ông ấy rất hoan nghênh những ý tưởng và những thay đổi đổi mới. Một nhà lãnh đạo đổi mới có năng lực có thể nhận ra những thành kiến của mình, họ cũng nhận ra những thành kiến từ những người khác và sẵn sàng đối mặt với chúng để đáp ứng nhu cầu của nhân viên, họ biết cách điều chỉnh hành vi của họ sao cho phù hợp nhất với tình huống để lắng nghe và xét đoán chính xác họ là ai.

Theo học giả lãnh đạo Kateřina H. Bočková, “Một nhà quản trị đổi mới cần phải có cá tính sáng tạo. Nhưng không phải ai cũng có quyền phát minh ra những điều mới và những cách thức mới mẻ. Có những người hoàn toàn không có tư duy như vậy. Tính cách sáng tạo được đặc trưng bởi những phẩm chất như hoạt động, trực giác, tìm kiếm những sự liên tưởng, nghệ thuật làm việc với những ẩn dụ và nguồn cảm hứng, logic, năng lượng, kiến thức về lĩnh vực mà con người hoạt động và nhiều thứ khác.” Một người lãnh đạo đổi mới phải tạo ra một tầm nhìn đổi mới cho tổ chức; họ truyền cảm hứng và tác động đến mọi người để đạt được tầm nhìn đó. Những phẩm chất lãnh đạo là chìa khóa tạo nên giá trị của người lãnh đạo. Một số nhà nghiên cứu coi những phẩm chất cá nhân là yếu tố quyết định cho sự thành công của một nhà lãnh đạo. Lý thuyết lãnh đạo của Bass đưa ra ba học thuyết để chúng ta trở thành những nhà lãnh đạo giỏi, một trong số đó là Lý thuyết Đặc điểm. Những đặc điểm tính cách mà một người có thể đảm nhận vai trò lãnh đạo một cách tự nhiên. Chuyên gia nghiên cứu những đặc điểm cá nhân Ralph Stogdill đã thực hiện một loạt nghiên cứu về lãnh đạo: “Người lãnh đạo phải có động lực mạnh mẽ, niềm đam mê và sự kiên nhẫn để đạt được mục tiêu. Khả năng chấp nhận rủi ro và khả năng sáng tạo độc đáo trong việc giải quyết vấn đề. Những người lãnh đạo phải có khả năng đưa ra những hoạt động mới với sự tự tin, sẵn sàng chấp nhận những hậu quả của các quyết định và hành động của họ, khả năng đối phó với căng thẳng và sự tha thứ.”

Theo chuyên gia quản trị Alexander, “Các nhà lãnh đạo sáng tạo coi trọng những quan điểm khác nhau và họ coi những ý tưởng đổi mới là cơ hội cho sự thành công của tổ chức hơn là mối đe dọa đối với vị trí của họ. Thông qua việc sẵn sàng tương tác và lắng nghe những người khác, họ chứng minh tầm quan trọng của sự hòa nhập và sắp xếp vị trí.” có giá trị cao về sự đóng góp của những người khác cho tổ chức.” Khả năng thích ứng, nhanh nhẹn và linh hoạt cho phép người lãnh đạo đổi mới nắm bắt được những thay đổi nhanh chóng trong môi trường kinh doanh; và xét đáo xu hướng tương lai của những sản phẩm, những dịch vụ và phát triển thị trường. Tính sáng tạo là khả năng tư duy để tạo ra cái gì đó mới, cái gì khác có giá trị cho bản thân và xã hội nhằm cải tiến sự lạc hậu cũ để gia tăng giá trị. Sự sáng tạo có thể đến từ niềm đam mê khám phá và chinh phục những điều mới mẻ. Có tầm nhìn về tương lai nên người lãnh đạo phải có sự sáng tạo và niềm đam mê.

Các Thuộc Tính Của Một Nhà Lãnh Đạo Đổi Mới

Những kỹ năng nhận thức bao gồm khả năng phân tích, tổng hợp những vấn đề, tư duy logic và toàn diện. Các nhà lãnh đạo cần những kỹ năng này để nhận thức được các xu hướng phát triển, các cơ hội và những thách thức trong tương lai cũng như lường trước những thay đổi. Các kỹ năng quan hệ xã hội bao gồm khả năng nhận thức hành vi của con người và quá trình tạo dựng mối quan hệ giữa con người. Cụ thể đó là sự hiểu biết về cảm xúc, thái độ và động cơ của con người thông qua lời nói và hành vi của họ. Chính “sự hiểu biết của con người” sẽ giúp người lãnh đạo truyền cảm hứng và thúc đẩy những thuộc cấp một cách hiệu quả. Một nhà quản trị đổi mới giỏi cần có những kỹ năng nhìn trước và phải có thể kết nối một tầm nhìn đổi mới với những ý tưởng đổi mới, họ phải là những người cải cách và không chống lại những sự thay đổi, họ dám mơ ước trở nên khác biệt và họ cũng sẵn sàng chấp nhận thất bại.

Theo học giả lãnh đạo David Ward, Jr., “Các nhà lãnh đạo cần khuyến khích các thành viên đội của họ tích cực đi theo những con đường đổi mới để khám phá những con đường khả năng chưa được khám phá. Nhân viên sẽ không tìm thấy những ý tưởng và khái niệm đổi mới khi làm những việc cũ hoặc tham khảo những thông tin tương tự.” Các nhà lãnh đạo đổi mới cần lãnh đạo tốt để thay đổi những sản phẩm, dịch vụ và hệ thống một cách năng động. Người lãnh đạo giỏi phải là người thúc đẩy quá trình ra quyết định để giải quyết vấn đề và giao quyền cho các thuộc cấp của mình trong việc ra quyết định. Những kỹ năng hoạch định đổi mới rất quan trọng để bảo đảm rằng các nhà quản trị có thể đưa ra các chiến lược đổi mới hợp lý và thúc đẩy tất cả nhân viên làm việc theo các mục đích của chiến lược đổi mới. Khi kế hoạch đổi mới hoàn thành, người quản trị phải chuyển những kết quả của kế hoạch cho những cấp trên và thuộc cấp cho sự tham vấn. Trong khi thực hiện kế hoạch đổi mới, người quản trị sẽ cần các công cụ giải quyết vấn đề và khi cần thiết sẽ ra các quyết định trong thẩm quyền của mình. Một nhà lãnh đạo đổi mới cần nhận thức được thời điểm thích hợp để thích ứng và chấp nhận sự thay đổi. Người lãnh đạo phải luôn suy nghĩ làm thế nào để đưa ra những quyết định đổi mới hiệu quả nhất. Trong bất kỳ nhiệm vụ nào, người đó cũng cần phát huy tính sáng tạo để thực hiện đổi mới nhanh nhất và hiệu quả nhất và bảo đảm chất lượng sản phẩm và dịch vụ nhất.

Theo Giáo sư Gary W. Oster, “Trong những công ty đổi mới thành công, các nhà lãnh đạo luôn đối mặt với thực tế, nói lên sự thật và yêu cầu những thuộc cấp cũng như vậy. Nói sự thật trong công ty là nền tảng để thoát khỏi sự tự mãn.” Các nhà điều hành phải luôn xác định họ đại diện cho ai và họ nên làm gì. Họ phải dũng cảm và quyết tâm trong những vấn đề liên quan đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Trong quá trình này, người lãnh đạo phải lường trước những khó khăn, những trở ngại và những sự thay đổi trong môi trường kinh doanh và đề xuất các kế hoạch dự phòng. Người lãnh đạo phải có khả năng phát triển và đổi mới các phương pháp giải quyết vấn đề mới cho bản thân và doanh nghiệp của mình. Tính sáng tạo là một phẩm chất quan trọng, nó là một kết quả của một quá trình học hỏi, quan sát và tư duy sáng tạo thường xuyên.

Năng lực lãnh đạo đổi mới được hiểu là bất kỳ thái độ, kỹ năng, hành vi, động cơ hoặc nhữngđặc điểm cá nhân nào khác cần thiết để hoàn thành các mục đích đổi mới. Trong vai trò của người lãnh đạo, thái độ, kỹ năng, hành vi, động lực hoặc những đặc điểm cá nhân có thể tạo ra sự khác biệt về tính hiệu quả lãnh đạo và giúp doanh nghiệp phát triển bền vững. Khả năng hiểu những quan điểm của người khác, hiểu và nhận thức được vai trò của những người khác trong tổ chức và kỹ năng phán đoán xã hội liên quan đến việc ứng xử với các thành viên khác một cách linh hoạt là những kỹ năng cần thiết để giải quyết các vấn đề của tổ chức. Nó cũng bao gồm khả năng truyền đạt một tầm nhìn đổi mới cho các thành viên một cách hiệu quả. Để làm được điều đó cần phải có kỹ năng thuyết phục trong việc truyền đạt. Kỹ năng giải quyết xung đột là một khía cạnh quan trọng của khả năng mang lại tính hiệu quả xã hội. Ngoài ra, hiệu ứng của các kết quả xã hội đôi khi đòi hỏi người lãnh đạo phải đào tạo những thuộc cấp, đưa ra định hướng và hỗ trợ họ khi họ hướng tới các mục đích đổi mới mà công ty đã chọn.

Kết quả của kiến thức từ việc phát triển việc phân loại hóa một lược đồ phức tạp thành dữ liệu rõ ràng và có tổ chức. Kiến thức có hiệu ứng tích cực đến cách người lãnh đạo tham gia giải quyết những vấn đề. Chính kiến thức và chuyên môn mà người lãnh đạo trao quyền cho mọi người suy nghĩ về các vấn đề hệ thống phức tạp và xác định các chiến lược khả thi cho việc thay đổi. Ngoài ra, khả năng này cho phép chúng ta sử dụng các tình huống và sự kiện trước đó để lập kế hoạch thay đổi. Kiến thức cũng cho phép chúng ta sử dụng quá khứ để phát triển các chiến lược tương lai.

Phần Kết Luận

Các học giả lãnh đạo Bhaskar Prasad và Paulina Junni phát hiện ra rằng các đặc điểm tâm lý của CEO có thể có hiệu ứng sâu sắc đến tính đổi mới của công ty. Cụ thể hơn, họ phát hiện ra rằng nhận dạng tổ chức của CEO đã nâng cao tính đổi mới của công ty. Họ cũng phát hiện ra rằng xu hướng chấp nhận rủi ro của CEO đã nâng cao tính đổi mới của công ty. Những kết quả của họ cũng cho thấy các điều kiện quan trọng của tổ chức cụ thể làm giảm bớt khả năng của các CEO trong việc tác động đến tính đổi mới của công ty. Họ phát hiện ra rằng quy mô tổ chức điều chỉnh tác động của đặc điểm tâm lý CEO đến tính đổi mới của công ty. Để chuyển đổi một tổ chức đổi mới thành công, người lãnh đạo đổi mới cần có được kiến thức, những kỹ năng, đặc điểm, thuộc tính, phẩm chất, hành vi, thái độ và kinh nghiệm thích hợp. Các nhà lãnh đạo đổi mới cần có kiến thức về lãnh đạo, kinh doanh, quản trị, sáng tạo và đổi mới. Họ phải có tư duy chấp nhận rủi ro, tư duy đột phá và tư duy sáng tạo. Họ cần sở hữu những kỹ năng về tầm nhìn đổi mới và sự phát triển chiến lược; việc tổ chức và việc thực hiện hệ thống quản trị đổi mới; xây dựng, phát triển văn hóa đổi mới và chuyển đổi tổ chức. Những phẩm chất, hành vi và thái độ của một nhà lãnh đạo đổi mới bao gồm tính phiêu lưu, học hỏi, tư duy đổi mới và sáng tạo, linh hoạt, phản ứng nhanh và hòa nhập.

Theo Giáo sư Gary W. Oster, “Vì tình thương agapao, các tập đoàn có nghĩa vụ phát triển một nghị trình đổi mới không chỉ đáp ứng các tiêu đích lợi nhuận mà còn phù hợp một cách có chủ đích với nhu cầu thực tế của khách hàng và toàn xã hội.” Một nhà lãnh đạo đổi mới giỏi, người biết cách áp dụng tình thương vào hành động để nhận thức được những mong muốn của những người mà họ lãnh đạo và quyết định làm việc vì lợi ích tốt nhất của các thành viên đội. Một nhà lãnh đạo đổi mới dũng cảm sẵn sàng chấp nhận rủi ro và luôn đặt niềm tin vào người khác; những kẻ liều lĩnh này dám thảo luận những vấn đề khó khăn, sẵn sàng giải quyết và chia sẻ những quan điểm thậm chí không được hoan nghênh. Giáo sư Gary W. Oster định nghĩa, “Tư duy thiết kế sở hữu ba thuộc tính quan trọng giúp nó bổ sung cho hiệu quả hoạt động và củng cố việc hình thành chiến lược; nó mang tính bắt chước, bao quát và dựa trên vấn đề.” Phẩm chất, hành vi và thái độ của các nhà lãnh đạo đổi mới bao gồm tính phiêu lưu, học hỏi, tư duy đổi mới và sáng tạo, linh hoạt, phản ứng nhanh và toàn diện. Khả năng thích ứng, nhanh nhẹn và linh hoạt cho phép người đi đầu đổi mới nắm bắt được những thay đổi nhanh chóng trong môi trường kinh doanh và phân tích các xu hướng trong tương lai về sản phẩm, dịch vụ và phát triển thị trường.

Theo chuyên gia sáng tạo và đổi mới Donald C. Hambrick, “Một khát vọng thách thức sự tự mãn và cầu tổ chức phải vượt xa thành tích hiện tại để tìm kiếm, sáng tạo và gây ngạc nhiên cho khách hàng; một tầm nhìn cho tổ chức biết họ sẽ đi đến đâu; một sự cam kết của lãnh đạo về mặt những tài nguyên; một chiến lược đổi mới và một tập hợp các quá trình và những hệ thống quản trị để hỗ trợ cho chiến lược; lãnh đạo bằng ví dụ; một ý thức chỉ huy rõ ràng; một nền văn hóa dễ tiếp thu những ý tưởng mới và thay đổi; một nhà quản trị đổi mới giỏi cần có những kỹ năng nhìn trước và phải có thể kết nối một tầm nhìn đổi mới với những ý tưởng đổi mới, anh ta phải là một người cải cách và không chống lại những sự thay đổi, dám mơ ước trở nên khác biệt và họ cũng sẵn sàng chấp nhận thất bại. Những kỹ năng hoạch định đổi mới rất quan trọng để bảo đảm rằng các nhà quản trị có thể đưa ra các chiến lược đổi mới hợp lý và thúc đẩy tất cả nhân viên làm việc theo các mục đích của chiến lược đổi mới.

Các học giả quản trị Ganesh Mishra và Kusum Mishra lưu ý: “Một số đặc điểm và thuộc tính nhất định đóng một vai trò quan trọng trong việc trở thành người lãnh đạo đổi mới là tập trung sâu sắc, năng động, chu đáo, rất tự tin, cá nhân hóa và có thể trả lời trước nhiều bên liên quan, gắn bó với cộng đồng toàn cầu, thái độ hướng tới việc học tập suốt đời, phải hợp tác, phải có tầm nhìn xa, phải hành động như một đại lý thay đổi, phải là người bán hàng giỏi để bán những ý tưởng cho mọi người, phải là người lắng nghe tốt để hiểu những yêu cầu của những người khác, phải là người có tư duy logic để đưa ra những quyết định, phải là người xây dựng đội giỏi, phải có thái độ điềm tĩnh để hành động không thiên vị, phải đam mê những ý tưởng và khái niệm mới và phải lạc quan.” Tình thương agapao là nền tảng của sự sáng tạo và đổi mới, thuộc tính này thúc đẩy các nhà lãnh đạo đổi mới lập kế hoạch, thực hiện, kiểm soát và cải tiến thường xuyên hệ thống quản trị đổi mới dựa trên tình thương agapao để lãnh đạo tổ chức của họ đạt được các mục đích đổi mới nhằm thực hiện chiến lược đổi mới và thay đổi văn hóa đổi mới thành công.