NHỮNG PHẨM CHẤT CỦA NHÀ LÃNH ĐẠO PHỤNG SỰ

Nguyễn Đình Phước

Một số phẩm chất lãnh đạo phụng sự là bẩm sinh và đóng một vai trò quan trọng trong thực hành lãnh đạo phụng sự, những phẩm chất khác có thể được mài giũa bằng kinh nghiệm và thực hành. Lubin (2001) đề xuất: “Rõ ràng là các nhà lãnh đạo không được sinh ra để biết những đặc điểm của lãnh đạo phụng sự. Những đặc điểm này có thể được học và thực hành, giống như bất kỳ ngành khoa học nào, khi một người kết hợp những hành vi này vào những thói quen và tính cách của mình” (trang 97). Có năm phẩm chất lãnh đạo. Đầu tiên, người lãnh đạo phải có nguồn năng lượng tích cực. Thứ hai, khả năng truyền cảm hứng cho những người khác. Thứ ba, niềm đam mê. Thứ tư, tính quyết đoán. Cuối cùng là khả năng lãnh đạo hiệu quả. Trong năm phẩm chất lãnh đạo, nguồn năng lượng tích cực, khả năng truyền cảm hứng cho những người khác và niềm đam mê gần như bẩm sinh, đây là những phẩm chất tuyệt vời cần nhân rộng mà nhiều người may mắn có được. Ngược lại, tính quyết đoán, khả năng lãnh đạo hiệu quả và những phẩm chất lãnh đạo phụng sự khác không phải là những phẩm chất bẩm sinh. Claar, Jackson và TenHaken (2014) đã tuyên bố: “Chúng tôi thấy có nhiều hy vọng trong ý tưởng về người lãnh đạo phụng sự, người được hình thành từ những kinh nghiệm trong quá khứ, những người hướng dẫn mà họ tìm kiếm và theo, cũng như việc thực hành các thói quen hàng ngày của một người lãnh đạo phụng sự.” (tr. 51). Những nhà lãnh đạo mới hiếm khi sở hữu những phẩm chất này, họ cần được đào tạo bởi những nhà lãnh đạo phụng sự có kinh nghiệm và các giáo sư về lãnh đạo phụng sự. Tuy nhiên, người hướng dẫn tốt nhất trong lĩnh vực này chính là những thử thách và kinh nghiệm thực. Sự tự tin là một yếu tố quan trọng giúp người lãnh đạo phụng sự trở nên quyết đoán và lãnh đạo nhóm/tổ chức một cách hiệu quả. Họ chỉ có thể quyết định nói “Có” hoặc “Không” một cách chắc chắn khi họ đã trải qua nhiều tình huống khó khăn tương tự và thấy được hiệu ứng của từng quyết định của họ.

Ingram (2016, trang 24) trích dẫn “một số khái niệm về lãnh đạo phụng sự cho rằng các nhà lãnh đạo được tạo ra chứ không phải được sinh ra, nhưng ông chỉ ra rằng đây có thể là một quan điểm quá hẹp. Việc duy trì lập trường như vậy không xét tới quá trình trưởng thành của người lãnh đạo” (được trích dẫn trong Rost, 1991). Vậy lãnh đạo phụng sự có thể phát triển được không, hay lãnh đạo sinh ra đã có những đặc tính bẩm sinh? Có lẽ không có gì ngạc nhiên khi câu trả lời là cả hai. Lãnh đạo phụng sự hiệu quả cần được đào tạo và thực hành về lãnh đạo phụng sự. Tuy nhiên, được đào tạo và thực hành vẫn chưa thể trở thành một nhà lãnh đạo giỏi mà còn phụ thuộc vào những phẩm chất lãnh đạo phụng sự bẩm sinh.