KHẢ NĂNG NHÌN TRƯỚC CHIẾN LƯỢC

Nguyễn Đình Phước

Nhìn trước chiến lược (strategic foresight) là khả năng nhìn xa về tương lai để một nhà tương lai học có thể lập kế hoạch quan sát nó. Nó nên được diễn tả trong tuyên bố chính thức cho một đội lãnh đạo, một công ty hoặc một tổ chức. “Bản thân việc đánh giá dự báo cũng có thể được thực hiện ở bất kỳ thời điểm nào. Mục đích ở đây chỉ là để phác thảo hướng mà các phân tích đó có thể tiến hành.” (Gordon, 2009). Nó mô tả sự lý tưởng hóa rõ ràng và sinh động về kết quả mong muốn có thể truyền cảm hứng cho những người theo nó. Đó là đặc điểm quan trọng nhất của một nhà lãnh đạo giỏi vì nó có thể phân biệt trong việc so sánh với nhà quản trị. “Mục tiêu chính của khám phá tương lai – sự khám phá tích cực những khả năng trong tương lai – là phát triển sự nhìn trước (forsight). Sự nhìn trước có thể được định nghĩa là khả năng đưa ra những quyết định được đánh giá là tốt không chỉ ở thời điểm hiện tại mà còn về lâu dài.” (Cornish, 2004). Một thách thức lớn đối với nhìn trước chiến lược là các nhà lãnh đạo/quản trị đưa ra quyết định dựa trên sự phân tích xu hướng, dữ liệu và thông tin để ra những quyết định không chính xác, chúng được tạo ra từ những dự báo và những hàm ý. Những quyết định này được đưa ra để chống lại một nguyên tắc quản trị là đưa ra những quyết định dựa trên những sự kiện, dữ liệu và thông tin chính xác.

Nhìn trước chiến lược rất quan trọng vì nó tạo ra xu hướng cho những người khác theo nó. Đó là một ý tưởng có thể tồn tại mãi mãi sau khi những người tạo ra nó qua đời. Nó là thứ có thể được tái sử dụng để truyền cảm hứng cho những người sinh ra ở nhiều năm sau. Canton (2015) định nghĩa “ Sự Thông minh Tương lai là về trao quyền cho bạn để thích nghi, học hỏi, nhận thức và hiểu các xu hướng sẽ định hình tương lai của bạn”. (trang 9). Sự Thông minh Tương lai là một kỹ năng đặc biệt mà các nhà lãnh đạo/quản trị có được thông qua kinh nghiệm về tầm nhìn chiến lược của công ty, được kết hợp với kiến thức và những kỹ năng về nhìn trước chiến lược, sự nhạy bén và linh hoạt trong lãnh đạo và quản trị cũng như những năng khiếu bẩm sinh để thích ứng và học hỏi từ môi trường kinh doanh toàn cầu và từ các chuyên gia nhìn trước chiến lược giàu kinh nghiệm nhằm mục đích hiểu và phân tích các xu hướng trong những môi trường kinh doanh toàn cầu, quốc gia và địa phương mà họ sẽ định hình tương lai của tổ chức.

Theo Canton (2015), “Các công ty và cá nhân chấp nhận thử thách nhìn về phía trước, có sự can đảm để khám phá và tính sẵn sang và tính cởi mở để hiểu các xu hướng có thể định hình tương lai thường được tưởng thưởng bằng thị phần, lợi thế cạnh tranh, sự thịnh vượng, sự dẫn đầu thị trường và một lực lượng lao động tài năng. Đây là những người thay đổi cuộc chơi trong tương lai. Họ không chỉ sống sót; họ cũng đang phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh thay đổi, thậm chí hỗn loạn.” (trang 14-15). Những cơ hội trong tương lai thường đi kèm với những thách thức. Không có những thách thức và rủi ro thì những cơ hội sẽ không đến. Tuy nhiên, để dự đoán những thách thức và những rủi ro về lâu dài trong một khung thời gian tối thiểu là 10 năm thì rất khó nhằm để vượt qua những thách thức có thể xảy ra và quản trị những rủi ro đã xác định. Vai trò của những người thay đổi cuộc chơi trong tương lai là thay đổi vận mệnh tương lai của tổ chức để dự đoán tương lai, quản trị vòng đời tổ chức và thúc đẩy những thay đổi và những chiến lược tương lai.